Het openbaar overnamebod
Een vierde manier om een onderneming over te dragen (naast de share deal, asset deal en de vormen van herstructurering), is via de openbare overname biedingen. De openbare overnamebiedingen worden geregeld door de Richtlijn 2004/25/EG van 21 april 2004 betreffende het openbaar overnamebod (hierna: Overnamerichtlijn), dewelke in België werd omgezet door de wet van 1 april 2007 op de openbare overnamebiedingen (hierna: Overnamewet) en het KB van 27 april 2007 op de openbare overnamebiedingen (hierna: Overnamebesluit).
Een openbaar overnamebod betreft een share deal en dus overdracht van aandelen maar dan specifiek gericht op aandelen van genoteerde vennootschappen. Dit soort aandelen wordt op een andere manier overgedragen aangezien er een specifieke bescherming geldt voor investeerders van financiële markten.
Met controle wordt bedoeld: “de bevoegdheid in rechte of in feite om een beslissende invloed uit te oefenen op de aanstelling van de meerderheid van bestuurders of zaakvoerder of op de oriëntatie van het beleid.” Met andere woorden een persoon zal publiek laten weten dat hij bereid is om zich aan een bepaalde prijs als koper te verklaren van jouw aandelen. Hij vraagt dat alleen niet via het beursmechanisme. De reden hiervoor kan zijn, is dat de overnemer denkt dat het verantwoord is om meer te betalen dan de beurskoers van de effecten, omdat hij vindt dat de doelvennootschap ondergewaardeerd is, of omdat hij deze (onder zijn controle) rendabeler kan maken.
Het doel van deze Overnamerichtlijn bestond er in om een gelijk speelveld te creëren. Zo worden dezelfde regels over de lidstaten heen gecreëerd om als bieder een openbaar bod uit te brengen (“aanval”) en er zich als bestuur van de doelvennootschap tegen te beschermen (“verdediging”).
De Richtlijn werd weliswaar aangenomen, maar er is enkel maar een harmonisatie van de regels voor het uitbrengen van een openbaar bod (eengemaakte procedure en gedwongen openbaar bod) uitgevoerd. De lidstaten mogen met andere woorden zelf de beschermingsregels bepalen, want er staat een mogelijkheid open tot opt-out voor een lidstaat en opt-in voor de doelvennootschap in de Europese verdedigingsprincipes.
De Belgische wetgeving kent een ruimer toepassingsgebied in zoverre ze ook doelwitvennootschappen beheerst die niet beursgenoteerd zijn. In België kan men een openbaar bod uitbrengen op een vennootschap die niet beursgenoteerd is. Dit terwijl de Europese richtlijn bijvoorbeeld 50, 100 of meer aandeelhouders zijn die men publiek solliciteert. Dit terwijl de Europese richtlijn enkel handelt over de beursgenoteerde doelwitvennootschappen.
Kwestie van het overzicht te behouden, maken we een pedagogisch onderscheid in het openbaar bod.
Het ene is een juridisch onderscheid, het andere is feitelijk. Een bod zal meer of minder vriendelijk zijn, naarmate de raad van bestuur van de target op voorhand gecontacteerd wordt en in zekere mate betrokken wordt in het overnameproces, ook al is het niet de raad van bestuur die de bevoegdheid heeft om te verkopen. Bij een vijandig bod zal er sprake zijn van een totale verrassingsaanval waarbij er vooraf niet gesproken wordt.
Typerend voor een openbaar bod is dat de algemene vergadering, als orgaan van de vennootschap niet in de zaak betrokken wordt.
Het openbaar bod is een bod dat te maken heeft met de aandelen van een vennootschap, maar het is geen vennootschapsrechtelijke techniek. Bij het openbaar bod komt de algemene vergadering niet aan zet.
Het openbaar bod is een, bod dat rechtstreeks ingrijpt in de portefeuille van de aandeelhouders.
