Asset deal
Een onderneming kan op verschillende wijzen worden overgedragen. De belangrijkste keuze die gemaakt dient te worden, is de beslissing of de verkoop plaatsvindt door een aandelenoverdracht (“share deal”) of door een overdracht van de onderneming door al haar activa of een deel van haar activa over te dragen (“asset deal”). Hier bespreken we de asset deal, oftewel een overdracht van geselecteerde activa en/of passiva waarbij de onderneming die verkoopt een tegenprestatie incasseert. Men zegt ook wel eens de overdracht van een handelszaak, waarmee bedoeld wordt het geheel van middelen die worden gebruikt om bedrijf te voeren en cliënteel aan te trekken en te behouden.
Een zogenaamde asset deal heeft als voordeel dat men niet de gehele onderneming moet overnemen/verkopen maar enkel de bestanddelen die men wenst over te nemen/te verkopen. Men kan als partij m.a.w. aan “cherry-picking” doen door enkel de activa te kopen waarin men als partij geïnteresseerd is. De koper weet heel goed wat hij koopt. Hij heeft de gewenste activa goed onderzocht en draagt relatief weinig risico. Een due diligence blijft vereist, maar dat zal eerder een due diligence ‘light’ zijn in vergelijking met een share deal. Nadeel van een asset deal is dat het op praktisch vlak minder vanzelfsprekend is.
Het voorwerp van de overdracht zijn geïsoleerde vermogensbestanddelen die elk hun spelregels volgen inzake koop/verkoop of inbreng en tegenwerpelijkheid aan derden.
Denk maar aan de overdracht van een onroerend goed, die de tussenkomst van een notaris vereist. Wanneer overeenkomsten worden overgedragen, moet dit gebeuren met toestemming van de contractspartij. Een zorgvuldige identificatie van het voorwerp van de verkoop is bijgevolg essentieel.
Tevens is het als koper belangrijk om na te gaan dat de verkopende onderneming weldegelijk eigenaar is van de goederen die hij wilt verkopen. Een verkoop a non domino is nietig naar Belgisch recht (art. 1599 BW). Het zou bijvoorbeeld kunnen dat een onderneming bepaalde machines wil verkopen maar op die machines een financiering rust en een bank bepaalde pandrechten daarop heeft. Het is dus een kwestie om als koper alle middelen te gebruiken om er zo zeker mogelijk van te zijn dat de onderneming eigenaar is van het te verkopen goed.
De regels inzake bedrog, dwaling en geweld uit het verbintenissenrecht van toepassing. Deze laatste zijn van dwingend recht.
Niet onbelangrijk hierbij is dat wanneer men een onderneming overneemt, men automatisch ook alle arbeidsovereenkomsten overneemt. Met andere woorden het personeel verbonden aan het handelsfonds dat overgedragen wordt, zit als het ware automatisch mee vervat in de transactie. Daarnaast moeten ook de individuele arbeidsvoorwaarden in principe behouden blijven. Een relatief ongekende, maar niet onbelangrijke verplichting bij een overname.
