Maand: november 2023
PDF

 

Sinds kort legt Meta gebruikers van Facebook en Instagram de keuze op: betalen in geld of betalen met uw persoonsgegevens. Maar kan dit wel zomaar?  Dit komt de facto neer op betalen in geld of betalen met persoonsgegevens.

De boodschap die bij Europese gebruikers op de schermen verscheen was duidelijk: “Je moet de keuze maken om Facebook te blijven gebruiken”. De keuze dient daarbij gemaakt te worden tussen:

  1. Abonneren om de platformen te gebruiken zonder advertenties aan een tarief van 12,99 euro per maand; of
  2. Gratis gebruiken met advertenties.

Waar META zich in het verleden reeds op verschillende rechtvaardigingsgronden trachtte te baseren om persoonsgegevens te gebruiken voor commerciële doeleinden, wordt het deze keer opnieuw via de rechtvaardigingsgrond van toestemming geprobeerd.[1]

Ondanks dat de nieuwe vooropgestelde keuze minder “radicaal” is, wringt het schoentje o.i. op dezelfde plaats: ook in het geval van de keuze tussen abonneren of het aanvaarden van gepersonaliseerde advertenties, kan er geen sprake zijn van een vrij gegeven, specifieke, geïnformeerde en ondubbelzinnige toestemming.[2]

Meta baseert zich voor deze “nieuwe aanpak” op een zin uit het “obiter dictum”[3] bij de uitspraak van de CJEU C-252/21 waarin staat dat er in een alternatief moet worden voorzien voor reclame, indien nodig voor een passende vergoeding.[4]

Onder welke voorwaarden mogen persoonsgegevens verwerkt worden?

Het verwerken van persoonsgegevens kan enkel rechtmatig zijn indien ten minste aan één van de onderstaande voorwaarden is voldaan:

  1. de betrokkene heeft toestemming gegeven voor de verwerking van zijn persoonsgegevens voor een of meer specifieke doeleinden;
  1. de verwerking is noodzakelijk voor de uitvoering van een overeenkomst waarbij de betrokkene partij is, of om op verzoek van de betrokkene vóór de sluiting van een overeenkomst maatregelen te nemen;
  1. de verwerking is noodzakelijk om te voldoen aan een wettelijke verplichting die op de verwerkingsverantwoordelijke rust;
  1. de verwerking is noodzakelijk om de vitale belangen van de betrokkene of van een andere natuurlijke persoon te beschermen;
  1. de verwerking is noodzakelijk voor de vervulling van een taak van algemeen belang of van een taak in het kader van de uitoefening van het openbaar gezag dat aan de verwerkingsverantwoordelijke is opgedragen;
  1. de verwerking is noodzakelijk voor de behartiging van de gerechtvaardigde belangen van de verwerkingsverantwoordelijke of van een derde, behalve wanneer de belangen of de grondrechten en de fundamentele vrijheden van de betrokkene die tot bescherming van persoonsgegevens nopen, zwaarder wegen dan die belangen, met name wanneer de betrokkene een kind is.

In het geval van de verwerking van persoonsgegevens door META, komt enkel de rechtmatigheidsgrond gebaseerd op de toestemming van de betrokkene in aanmerking.

Dit werd reeds bevestigd in voormeld arrest C-252/21 van 4 juli 2023.[5]

Hieronder wordt verder toegelicht wat ‘toestemming geven’ exact inhoudt:[6]

De GDPR definieert de toestemming van de betrokkene als volgt: “elke vrije, specifieke geïnformeerde en ondubbelzinnige wilsuiting waarmee de betrokkene door middel van verklaring of een ondubbelzinnige actieve handeling een hem betreffende verwerking van persoonsgegevens aanvaardt.”

  1. Vrij gegeven

Eerst en vooral dient de toestemming vrij gegeven te zijn. Dit houdt in dat de betrokkene een keuze moet hebben én de controle over de keuze bezit.

Dit betekent dat indien de betrokkene eigenlijk niet écht de keuze heeft, bijvoorbeeld omdat het alternatief nadelige gevolgen voor hem zou hebben, de keuze niet vrij gegeven kan zijn.

Ook in geval de toestemming komt in de vorm van niet-onderhandelbare algemene voorwaarden, is de toestemming niet vrij gegeven.

Daarbij komt ook dat voor het beoordelen van vrij gegeven toestemming de (wan)verhouding tussen de betrokkene en de verwerker in acht wordt genomen. [7]

  1. Specifiek

Daarnaast moet de gegeven toestemming ook specifiek zijn. Hiermee wordt bedoeld dat de betrokkene voor elk stuk van de verwerking van zijn persoonsgegevens zijn toestemming moet geven. In geval uw persoonsgegevens dus worden gebruikt voor X, Y en Z zal u voor X, Y en Z apart uw toestemming moeten geven en zullen X, Y en Z allemaal uitdrukkelijk moeten worden omschreven.

  1. Geïnformeerd

Vervolgens moet de toestemming ook geïnformeerd gegeven worden. Dit houdt in dat de betrokkene over voldoende informatie moet beschikking i.v.m. de verwerking van zijn persoonsgegevens zodat hij of zij een geïnformeerde keuze kan maken over het al dan niet verlenen van zijn of haar toestemming.

  1. Ondubbelzinnige wilsuiting

Ook moet de toestemming ondubbelzinnig worden gegeven. Dit houdt in dat de toestemming een ondubbelzinnige actieve handeling of verklaring vereist van de betrokkene.

Een impliciete toestemming door stilzitten of inactiviteit zal dus nooit een geldige toestemming kunnen uitmaken onder de GDPR-wetgeving.

  1. Bijkomende voorwaarden

Ten slotte geldt een geldig gegeven toestemming niet voor eeuwig. Enerzijds moet de gegeven toestemming eenvoudig kunnen worden ingetrokken.[8] Anderzijds zal de gegeven toestemming niet meer gelden in geval de verwerkingsactiviteit aanzienlijk verandert.

Besluit

In dit specifieke geval waar Meta de betrokkene de “keuze” laat tussen het geven  van toestemming om uw persoonsgegevens te gebruiken voor gepersonaliseerde reclame of het betalen van 12,99 euro per maand, kan het o.i. geen vrij gegeven toestemming uitmaken. Niet enkel de verhouding Meta vs. betrokkene, gelet op het monopolie van META, maar ook het feit dat betalen het enige alternatief is, maken dat deze toestemming geenszins een vrij gegeven toestemming is. Veel mensen zullen 12,99 te duur vinden en bij gebrek aan een alternatief social media kanaal zodus gedwongen worden te betalen in data.

Enkel in geval Meta de persoonsgegevens van betrokkene énkel zou gebruiken voor gepersonaliseerde reclame, zou deze toestemming specifiek zijn. In geval bijvoorbeeld ook specifieke nieuwsberichten zouden kunnen worden gepusht (zoals althans in de versie voor deze keuze ons werd aangereikt werd gedaan), zal deze toestemming niet specifiek zijn.

Zonder twijfel wordt dit nauw opgevolgd door privacy/GDPR specialisten en activisten. BV. NOYB die met hun klachten aan de basis lagen van het arrest tegen META.

Daarnaast kan nog de bedenking gemaakt worden hoe en of die betaling in data niet fiscaal belast zou moeten worden.

Verder dient nog in vraag gesteld te worden, mede omwille van het monopolie van META, of met deze “keuze” het recht tot toegang (tot een neutraal en open) internet niet geschonden wordt. Zeker nu zelfs de lijst van onbeslagbare goederen in die zin is aangepast dat toegang tot het internet verzekerd moet blijven en social media een wezenlijk deel van het internet gebruik uitmaakt..[9]

Het wordt dus zeer interessant of en hoelang deze nieuwe “oplossing” van META stand houdt.

Voor meer informatie omtrent GDPR, kan u het STUDIO|LEGALE team contacteren via [email protected] of op 03/216.70.70

Nieuwsbronnen:

 

Juridische bronnen:

  • Verordening nr. 2016/679 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens.
  • VANDENBUSSCHE, D., Wat is geldige toestemming volgend de GDPR?.
  • 29 Data protection working party, Guidelines on consent under Regulation 2016/679.
  • HVJ 4 juli 2023, C-252/21- META Platforms and Others;
  • Court of Justice of the European Union, “Press release n° 113/23.

[1] CJEU declares Meta/Facebook’s GDPR approach largely illegal, https://noyb.eu/en/cjeu-declares-metafacebooks-gdpr-approach-largely-illegal; art. 6(1)B GDPR, art. 6(1)F GDPR.

[2] Art. 4, 11 GDPR

[3] Een niet bindende redenering bij een uitspraak van het Hof.

[4] Meta (facebook/Instagram) to move to a “Pay for your Rights” approach, https://noyb.eu/en/meta-facebook-instagram-move-pay-your-rights-approach

[5] HVJ 4 juli 2023, C-252/21- META Platforms and Others; Court of Justice of the European Union, “Press release n° 113/23.

[6] D., VANDENBUSSCHE, “Wat is geldige toestemming volgens de GDPR?”

[7] Art. 29 Data protection working party, Guidelines on consent under Regulation 2016/679.

[8] Art. 7 GDPR

[9] Art. 1408 Ger.W.

PDF

De voormalige pachtwet van 1969[1] was aan vernieuwing toe. Zodoende werd in 2022 een voorstel van Vlaams pachtdecreet[2] ingediend. Dit voorstel kijkt naar de toekomst en creëert een billijk evenwicht tussen de rechten en plichten van eigenaars en pachters. Op 4 oktober 2023 werd het voorstel aangenomen door de Vlaamse regering en op 1 november 2023 is het nieuwe decreet in werking getreden. In dit artikel leest u alvast de drie belangrijkste vernieuwingen.

Wat is pacht?

Pacht is een bijzonder type huur van onroerende goederen (d.i. grond of vastgoed), doorgaans voor landbouwdoeleinden. Tot voor kort werd pacht geregeld door de pachtwet van 4 november 1969. Na ruim een halve eeuw komt de pachtwet evenwel niet langer tegemoet aan de huidige maatschappelijke noden.

Met de 6e staatshervorming van 2014 werd de bevoegdheid voor huur overgeheveld van het federale naar het gewestelijke niveau. In navolging van het Waalse Gewest[3], is er nu ook een gemoderniseerd Vlaams pachtdecreet.[4]

Belangrijkste vernieuwingen

  1. Schriftelijke overeenkomsten

De voornaamste vernieuwing is ongetwijfeld dat schriftelijke pachtovereenkomsten de norm worden. Onder de voormalige wet waren schriftelijke contracten ook reeds verplicht, maar werd miskenning van deze verplichting niet gesanctioneerd. Momenteel zijn veel pachtovereenkomsten bijgevolg nog steeds mondeling, wat zorgt voor veel onzekerheid bij zowel pachters als eigenaars.[5]

Nieuwe pachtovereenkomsten moeten schriftelijk worden opgesteld. Lopende mondelinge pachtovereenkomsten blijven geldig, maar moeten worden omgezet indien een partij erom vraagt. De Vlaamse regering zal modellen van pachtovereenkomsten ter beschikking stellen.

In tegenstelling tot de pachtwet, voorziet het Vlaams pachtdecreet wel in een sanctiemechanisme. Indien de pachter de omzetting weigert, kan de eigenaar zich na een formele ingebrekestelling van de pachter wenden tot de Vrederechter om de pacht te laten ontbinden. Indien de eigenaar na een formele ingebrekestelling de omzetting weigert, kan de pachter zich wenden tot de Vrederechter om de pacht te laten vernieuwen in zijn voordeel.[6]

Indien partijen instemmen met de omzetting naar een schriftelijke overeenkomst, doch er discussie ontstaat over de inhoud van de overeenkomst, vallen partijen terug op de gemeenrechtelijke bewijsregeling. De mondeling overeengekomen modaliteit en voorwaarden kunnen alsdan worden bewezen met alle middelen van recht (lees: ook vermoedens en getuigen).

  1. Uitbreiding opzegmogelijkheden eigenaar

Onder de voormalige pachtwet kon de eigenaar de pachtovereenkomst op verschillende manieren beëindigen om de verpachte goederen te gebruiken overeenkomstig hun eindbestemming, mits naleving van bepaalde voorwaarden. Zo kon de eigenaar onder meer overgaan tot opzegging indien de verpachte gronden bij aanvang van de pachtovereenkomst beschouwd moesten worden als bouwgronden en dit als zodanig werd opgenomen in de pachtovereenkomst.[7] Het Vlaams pachtdecreet bevestigt deze opzegmogelijkheden.

De opzeg na pensioen blijft ook behouden maar wordt enigszins gewijzigd. Hierbij kan de eigenaar de pachtovereenkomst opzeggen wanneer de pachter met pensioen gaat en geen opvolger aanduidt. Onder de voormalige pachtwet is de opzeg na pensioen louter een theoretische opzeg. De bewijslast dat de pachter met pensioen is rustte immers op de eigenaar. Bovendien kan de aanduiding van een opvolger enige tijd aanslepen.[8]

Het Vlaams pachtdecreet draait deze bewijslast om. Vanaf de wettelijke pensioenleeftijd moet de pachter op vraag van de eigenaar binnen 60 dagen aantonen dat hij nog geen pensioen geniet om de pacht te behouden. Indien er een opvolger werd aangeduid, moet deze in beginsel binnen 1 jaar de exploitatie verderzetten. De omkering van de bewijslast moet jongere landbouwers meer kansen geven om landbouwgrond te kunnen verwerven. Er werden evenwel verzachtingen ingebouwd in het decreet. Zo kan een rechter, afhankelijk van het geval en in bijzondere omstandigheden (bv. de pachter kampt met gezondheidsproblemen of de opvolger heeft zijn beroepsopleiding nog niet voltooid), de opzeg alsnog ongeldig verklaren.[9]

Daarnaast worden bijkomende opzegmogelijkheden voor de eigenaar ingebouwd.

Zo kan de eigenaar de pacht na 18 jaar opzeggen om het onroerend goed pachtvrij te vervreemden via hetzij verkoop hetzij schenking. Deze opzegmogelijkheid moet wel uitdrukkelijk zijn opgenomen in de pachtovereenkomst.[10] De eigenaar is dan verplicht om binnen 1 jaar het onroerend goed effectief te vervreemden.

Indien de eigenaar deze opzegmogelijkheid na 18 jaar niet benut, krijgt hij elke 9 jaar opnieuw die mogelijkheid.

Tevens wordt een opzegmogelijkheid ingevoerd voor particuliere eigenaars met oog op bebossing of natuurrealisatie. Voor lokale besturen was dergelijk opzeg al mogelijk in het kader van een opzegging voor doeleinden van het algemeen belang.[11] Hieraan worden evenwel strikte voorwaarden verbonden. Zo is de eigenaar onder meer verplicht de bebossing of natuur te realiseren binnen 3 jaar en deze minstens aan te houden gedurende 24 jaar. Indien de eigenaar hieraan niet voldoet, heeft de pachter recht op een schadevergoeding en mag deze terugkeren naar het onroerend goed.[12]

  1. Beperking voorkooprecht pachter

De pachter beschikt over een voorkooprecht in het geval de eigenaar het pachtgoed wil verkopen. Dit voorkooprecht werd ingevoerd met oog op de continuïteit van het gebruik van het pachtgoed.[13] Onder de voormalige pachtwet kon de pachter zijn voorkooprecht hetzij zelf uitoefenen en het goed kopen, hetzij overdragen aan een derde zonder dat de eigenaar zich daartegen kon verzetten.

Het Vlaams pachtdecreet voorziet meer zeggenschap voor de eigenaar in de situatie dat de pachter zijn voorkooprecht wenst over te dragen.

Indien de eigenaar zelf een kandidaat-koper vindt die bereid is om de huidige pachter nog minstens 18 jaar onder dezelfde voorwaarden te laten pachten, wordt deze kandidaat-koper een “veilige koper”.[14] De pachter kan zijn voorkooprecht dan niet langer overdragen aan een derde.[15]

Indien de kandidaat-koper van de eigenaar hiertoe niet bereid is, kan de pachter zijn voorkooprecht nog steeds overdragen aan een derde.

Vanuit het idee om meer kansen te creëren voor jonge landbouwers zullen gepensioneerde pachters bovendien niet langer een voorkooprecht genieten.[16]

Besluit

Onder de voormalige pachtwet werden pachters zeer goed beschermd, maar was het moeilijk voor jonge landbouwers om een pachtgoed te verkrijgen en stond de eigenaar vaak machteloos.

Het Vlaams pachtdecreet streeft naar meer evenwicht tussen pachter en eigenaar, zorgt voor meer grondmobiliteit en creëert meer kansen voor jonge landbouwers.

Het Vlaams pachtdecreet is in werking getreden op 1 november 2023 en is eveneens van toepassing op overeenkomsten gesloten vóór de datum van inwerkingtreding.

Voor meer informatie omtrent pacht, kan u het STUDIO LEGALE team contacteren via [email protected] of 03/216.70.70.

 

 

[1] Pachtwet 4 november 1969, BS 25 november 1969, 11.304.

[2] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1.

[3] Decreet W.Parl. van 2 mei 2019 tot wijziging van verscheidene wetgevingen inzake pacht, BS 8 november 2019, 104.322.

[4] V. GODART en F. ÖZSARLAK, “Het voorstel van Vlaams Pachtdecreet: eerste verkenning van het nieuwe Vlaamse landbouwschap”, Huur 2023/3, (115) 115.

[5] P. DE ROUCK, “Wat u moet weten over de gemoderniseerde pachtwet”, De Tijd, 19 november 2022, 48.

[6] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 7-8.

[7] Art. 6, § 1, 1° Pachtwet 4 november 1969, BS 25 november 1969, 11.304.

[8] P. DE ROUCK, “Wat u moet weten over de gemoderniseerde pachtwet”, De Tijd, 19 november 2022, 48; V. GODART en F. ÖZSARLAK, “Het voorstel van Vlaams Pachtdecreet: eerste verkenning van het nieuwe Vlaamse landbouwschap”, Huur 2023/3, (115) 134.

[9] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 12.

[10] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 11.

[11] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 11.

[12] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 46.

[13] V. GODART en F. ÖZSARLAK, “Het voorstel van Vlaams Pachtdecreet: eerste verkenning van het nieuwe Vlaamse landbouwschap”, Huur 2023/3, (115) 142.

[14] VILT (Vlaams infocentrum land- en tuinbouw), “Dit staat er in de nieuwe pachtwet”, 16 november 2022, https://vilt.be/nl/nieuws/dit-staat-er-in-de-nieuwe-pachtwet.

[15] Voorstel van decreet tot bepaling van de specifieke regels over de pacht, Parl.St. Vl.Parl. 2022-23, nr. 1475/1, 25-26.

[16] VILT (Vlaams infocentrum land- en tuinbouw), “Dit staat er in de nieuwe pachtwet”, 16 november 2022, https://vilt.be/nl/nieuws/dit-staat-er-in-de-nieuwe-pachtwet.

Hoofdwebsite Contact
afspraak maken upload






      GDPR proof area
      Upload uw documenten





      sleep uw documenten naar hier of kies bestand


      sleep uw briefwisseling naar hier of kies bestand











        Benelux (€... )EU (€... )Internationaal (prijs op aanvraag)

        Door de aanvraag in te dienen, verklaart u zich uitdrukkelijk akkoord met onze algemene voorwaarden en bevestigt u dat u onze privacyverklaring aandachtig heeft gelezen. Het verzenden van deze aanvraag geldt als een opdrachtbevestiging.
        error: Helaas, deze content is beschermd!