Na een periode van intensieve onderhandelingen en de nodige weerstand van bepaalde lidstaten, heeft de Europese Raad op 24 mei van dit jaar de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD), ook wel bekend als CS3D, formeel aangenomen. Deze richtlijn is bedoeld om verantwoordelijke bedrijfspraktijken binnen de Europese Unie (EU) en daarbuiten te bevorderen. Met de publicatie van de CS3D in the Official Journal of the European Union op 5 juli 2024, lijkt de stap naar het duurzaam en ethisch ondernemen binnen de Europese Unie eindelijk gezet.
De CS3D maakt deel uit van de bredere Europese Green Deal, die verschillende initiatieven omvat zoals de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) en de Europese groene taxonomie. Deze initiatieven zijn allemaal gericht op het bevorderen van duurzame economische groei in de gehele EU.
De Richtlijn beoogt voornamelijk het bevorderen van duurzame en verantwoorde bedrijfsvoering, waarbij grote bedrijven verantwoordelijk worden gesteld voor hun impact op het milieu en de mensenrechten. Zij legt verschillende zorgvuldigheidsverplichtingen op en beschrijft de stappen die bedrijven dienen te nemen in hun beleid om aan deze verplichtingen te voldoen. Deze due diligence-vereisten bestrijken diverse mensenrechten-, arbeidsrechten- en milieunormen.
Bedrijven moeten hierbij investeringen doen om deze zorgvuldigheidsverplichtingen te ondersteunen en zinvol samenwerken met belanghebbenden en getroffen personen bij de ontwikkeling van hun due diligence beleid.
Een van de redenen waarom er zo veel onenigheid was tussen de lidstaten in de laatste fase van goedkeuring van de Richtlijn kan gevonden worden in de reikwijdte en toepasselijkheid van de CS3D. Nu is het zo dat enkel grote EU-bedrijven met meer dan 1.000 werknemers en een omzet van meer dan 450 miljoen euro, en niet-EU-bedrijven die actief zijn op de EU-markt met een EU-omzet van meer dan 450 miljoen euro, onder het toepassingsgebied vallen. Dat wil zeggen dat de richtlijn slechts van toepassing is op ongeveer 1% van de EU gevestigde bedrijven. Deze beperking is deels het resultaat van verzet van lidstaten zoals Duitsland, Italië en Frankrijk, die bezorgd waren over de impact van de strenge eisen op het bedrijfsleven en daarom hogere drempels voor werknemers en omzet eisten.
Kleinere bedrijven kunnen indirect wel worden beïnvloed door hun zakelijke relaties met ondernemingen die onder de Richtlijn vallen, omdat zij aan de due diligence-eisen moeten voldoen als onderdeel van hun contractuele verplichtingen.
De Richtlijn legt daarnaast bedrijven niet enkel zorgvuldigheidsverplichtingen op inzake mensenrechten en arbeidsrechten, maar verplicht hen ook om een klimaatverandering transitieplan op te stellen, waarin zij aangeven hoe hun activiteiten zullen voldoen aan de doelstellingen van het Akkoord van Parijs, met name de beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5°C.
De CS3D treedt in werking op de twintigste dag na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie, waarbij lidstaten dan twee jaar de tijd hebben om de nodige wetgeving en administratieve procedures te implementeren. De nalevingstermijnen voor bedrijven variëren afhankelijk van de bedrijfsgrootte en behaalde omzet, met deadlines in 2027, 2028 en 2029 voor respectievelijk bedrijven met meer dan 5.000 werknemer en een omzet van 1,5 miljard euro, 3.000 werknemers en een omzet van 900 miljoen en 1.000 werknemers en een omzet van 450 miljoen euro.
Besluit
De CS3D richt zich op het harmoniseren van zorgvuldigheidseisen (due diligence) binnen de EU om een rechtvaardigere en duurzamere economie te bevorderen. Net zoals bij elke nieuwe wetgeving, is het nog maar de vraag of de behaalde doelstellingen effectief zullen worden behaald. Het succes van deze richtlijn zal afhangen van verschillende factoren zoals enerzijds de bereidheid van de lidstaten om strengere nationale wetgeving in te voeren en hier streng op toe te zien, en anderzijds de bereidheid van de bedrijven zelf om deze nieuwe zorgvuldigheidsverplichtingen te omarmen.
Indien u na het lezen van dit artikel nog vragen hebt, kan u ons steeds contacteren op [email protected] of via 03 216 70 70.
